Τελευταία Νέα
Αναρτήθηκε στις:03-12-25 17:46

«Ξεχασμένα πρωτοσέλιδα του 20ου αιώνα»: Γ. Ράγκος, Εκδόσεις Αλεξάνδρεια 2025


Η δημοσιογραφία είναι η «τέχνη του εφήμερου». Προσκολλάται στην επικαιρότητα, όπως το όστρακο στον βράχο. Έτσι ο δημοσιογράφος καθίσταται, εξ επαγγέλματος, ο πιο επιμελής αλλά και εμμονικός αυτόπτης και αυτήκοος μάρτυρας της εποχής του, παρακολουθεί ακατάπαυστα τα γεγονότα εν τω γεννάσθαι, τα καταγράφει, τα αξιολογεί και τα μεταδίδει.

Όμως, τα χθεσινά νέα έχουν κιόλας «παλιώσει», ενώ αν υπολογίσουμε τις ψηφιακές ταχύτητες και τον κατακερματισμό του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, πολύ συχνά τα νέα γίνονται «παρελθόν» μόλις σε λίγες ώρες ή ακόμα σε μερικά λεπτά. Η ιστορία επιταχύνεται, το διάστημα ανάμεσα στα γεγονότα και την ανάλυσή τους διαρκώς συρρικνώνεται και η δημοσιογραφική ύλη αποκτά, ταχύτατα, χαρακτήρα ιστορικής πηγής, μαρτυρίας ή τεκμηρίου, που αποτελεί «κάτι ενδιάμεσο ανάμεσα στο ιστορικό και το παρελθόν, οτιδήποτε μπορεί με κάποιον τρόπο να μας αποκαλύψει κάτι για το παρελθόν, ό,τι δηλαδή εξαρτάται από τον άνθρωπο, του χρησιμεύει, τον εκφράζει, σημαίνει την παρουσία του, τη δράση του, τα γούστα ή τους τρόπους ύπαρξής του.

Όπως και στα άλλα είδη του ρεπορτάζ, έτσι και στο ιστορικό, ο δημοσιογράφος στοχεύει στην πρωτοτυπία, στην καταγραφή των γεγονότων και στην ανάδειξη της είδησης: είτε φέρνοντας στην επιφάνεια μια ολότελα ξεχασμένη ή αποσιωπημένη ιστορία από το παρελθόν, είτε αποκαλύπτοντας νέα στοιχεία (μαρτυρίες, ντοκουμέντα, έγγραφα, οπτικοακουστικά τεκμήρια κ.α.) για ένα ήδη γνωστό και επιστημονικά μελετημένο γεγονός. Το προνομιακό πεδίο του είναι αυτό της δημόσιας ιστορίας και, κυρίως, της μικροϊστορίας. Κοντολογίς, η ιστορική δημοσιογραφία ανακεφαλαιώνει το παρελθόν, αθροίζοντας στην υπάρχουσα γνώση (ή πληροφόρηση) κάτι νέο και πρωτότυπο. Μέσα από αυτή τη διαδικασία «ξαναγράφει», έστω αποσπασματικά, την Ιστορία, ενώ, ταυτόχρονα, το παρελθόν επιστρέφει ως «παρόν».

Ο τόμος περιλαμβάνει 15 ιστορικά ρεπορτάζ για γεγονότα που στην εποχή τους απασχόλησαν ζωηρά την κοινή γνώμη και τα πρωτοσέλιδα του Τύπου και επανέρχονται στην «επικαιρότητα» μέσα από τη δημοσιογραφική αναψηλάφησή τους.

Τα 12 από αυτά αναφέρονται στον ελληνικό 20ο αιώνα (από το 1908 μέχρι το 1973), ενώ τα άλλα τρία επικεντρώνονται σε γεγονότα της σύγχρονης Ιστορίας της Γερμανίας (1939-1941), της Αργεντινής (1952) και της Κεντρικής Αμερικής (1969).

Τα 12 ρεπορτάζ είναι τα ακόλουθα:

Υπόθεση Θεόδωρου Ασκητή: Μια (ανεξιχνίαστη) πολιτική δολοφονία του Μακεδονικού Αγώνα - 1908.

Μια σφαίρα για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας - 1927

Η «αινιγματική» αυτοκτονία του Κώστα Καρυωτάκη - 1928.

Πέτρος Κουλαξίδης: Είναι ο πρώτος serialKillerστην ελληνική εγκληματολογική ιστορία; - 1930.

Φυλακές Συγγρού: Η πρώτη ομαδική απόδραση κρατουμένων στην Ελλάδα - 1931.

Η ομηρία του βουλευτή Λάμπρου Ευταξία: Ο ισοβίτης, ο Ιωάννης Μεταξάς και τα πολιτικά παίγνια - 1936.

Τα άγνωστα «Δεκεμβριανά» της Πρέβεζας - 1944.

Η πρώτη αεροπειρατεία στην Ελλάδα - 1948.

Ο θάνατος του Στέφανου Σαράφη: Δυστύχημα ή δολοφονία; - 1957

Υποπτέραρχος Βουτσινάς: Ένα «αφανές» θύμα του ΙΔΕΑ - 1965.

Ο Γεώργιος Παπαδόπουλος, ο Νικηφόρος Μανδηλαράς και οι ψυχίατροι - 1967

Δημήτριος Ζέλιος: Ο (μόνος) αξιωματικός που αντιστάθηκε στο πραξικόπημα Ιωαννίδη - 1973

Αν και δεν αποτελούν παρά μόνο θραύσματα της ιστορικής διαχρονίας, τα θέματα τοποθετούνται σκόπιμα στη χρονική αλληλουχία τους ως απόπειρα μετάβασης από τη μικρή κλίμακα στη μεγάλη, αλλά και μετατόπισής τους στο ευρύτερο σύμπαν των ιστορικών περιόδων στις οποίες εντάσσονται.

Διαβάστε το.

Ο Γιάννης Ράγκος γεννήθηκε το 1966 στην Αθήνα, όπου ζει. Επί σειρά ετών έχει εργαστεί ως μισθωτός ή ανεξάρτητος (freelance) δημοσιογράφος σε περιοδικά, εφημερίδες, ραδιοφωνικούς σταθμούς, τηλεοπτικές εκπομπές, ντοκιμαντέρ και sites, καλύπτοντας ποικίλα ρεπορτάζ (ναυτιλιακό, πολιτικό, κοινοβουλευτικό, ελεύθερο, πολιτιστικό/ καλλιτεχνικό, ταξιδιωτικό, ερευνητικό κ.ά.). Δημοσιογραφικές έρευνές του έχουν μεταφερθεί στη λογοτεχνία και έχουν περιληφθεί σε ιστορικές εκδόσεις και επιστημονικά συγγράμματα.

Έχει δημοσιεύσει βιβλία δημοσιογραφικής έρευνας (non-fiction), αστυνομικά μυθιστορήματα, νουβέλες και διηγήματα, καθώς και δοκίμια και μελέτες για την αστυνομική λογοτεχνία. Το αστυνομικό μυθιστόρημά του Μυρίζει αίμακυκλοφόρησε το 2023 στη Γαλλία, ενώ διηγήματά του έχουν μεταφραστεί στα γερμανικά, τα γαλλικά, τα τουρκικά και τα ιαπωνικά και έχουν μεταδοθεί σε ραδιοφωνικά προγράμματα. Έχει γράψει, ακόμα, σενάρια για κινηματογραφικές ταινίες, τηλεοπτικές σειρές, θεατρικές παραστάσεις / performances και κόμικ και έχει συμμετάσχει ως ομιλητής σε δημοσιογραφικά και λογοτεχνικά συνέδρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Κώστας Α. Τραχανάς



img

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ