Το 1821 αποτελεί ένα αμιγώς επαναστατικό γεγονός, με την επιστημονική σημασία του όρου, μια ολοκληρωμένη πράξη ιστορικής και πολιτικής δημιουργίας, χάρη στην οποία οι αγωνιζόμενοι ραγιάδες μετεξελίχθηκαν σε πολίτες του εθνικού τους κράτους.

Στο βιβλίο αυτό αναλύονται θέματα όπως οι ιστορικές δυναμικές προς την Επανάσταση, οι ιδεολογικές συνιστώσες του Αγώνα, η κοινωνική σύνθεση των ηγεσιών και των λαϊκών μαχητών, η στρατηγική που ακολούθησαν οι ελληνικές ηγεσίες έναντι των ευρωπαϊκών δυνάμεων και, αντίστροφα, η μεθοδική αντίδραση του οθωμανικού κράτους και οι απαντήσεις των Ελλήνων. Πρόκειται για επανάσταση με μαζική λαϊκή συμμετοχή η οποία απηχούσε με ένταση την ιδεολογική και γεωπολιτική σημασία της σε όλη την Ευρώπη και τη Μεσόγειο.

Ποια είναι όμως η χρονική στιγμή που ο συγγραφέας θεωρεί κομβική για την ανάδυση του νεότερου Ελληνισμού; Ο Πιζάνιας θεωρεί ότι από τα μέσα του 16ου και μέχρι το τέλος του 18ου αιώνα ο Ελληνισμός αναπτύσσεται και γιγαντώνεται οικονομικά και εμπορικά κομίζοντας το εντυπωσιακό στοιχείο του ελέγχου του εξωτερικού εμπορίου της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από τις μεγάλες ελληνικές εμπορικές οικογένειες.

Ο Πιζάνιας αναγνωρίζει μεν τον ρόλο του Νεοελληνικού Διαφωτισμού χωρίς να τον περιγράφει ως μείζονα, ενώ του προκαλεί ενδιαφέρον και προσπαθεί να πάει πιο βαθιά στη μελέτη της Φιλικής Εταιρείας συμμετέχοντας στην αναβάθμιση της ιστορικής της μελέτης που λαμβάνει χώρα τα τελευταία χρόνια. Μέσα από τη Φιλική Εταιρεία οι πρωταγωνιστές εγκαταλείπουν τους παραδοσιακούς ρόλους που είχαν εντός της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και περνάνε σε άλλους που τους προετοιμάζουν για το επαναστατικό γεγονός. Πριν από την Εθνική Επανάσταση προηγείται η ατομική Επανάσταση μέσα από μια Εταιρεία που αν και εντάσσεται στον ριζοσπαστισμό που αναπτύσσεται στην Ευρώπη μετά το τέλος των Ναπολεόντειων Πολέμων διατηρεί και τα δικά της ξεχωριστά χαρακτηριστικά. Το «οργανωμένο πάθος», όπως πολύ λογοτεχνικά αλλά και ιστορικά χαρακτηρίζει ο συγγραφέας την Επανάσταση του 1821, οφείλει πολλά στην Φιλική Εταιρεία.

Το βιβλίο του Πιζάνια εκτός από το σχήμα που εισάγει στην εξέταση του νεότερου Ελληνισμού, θεμελιώνει και τεκμηριώνει την ιδέα της οργανωμένης Επανάστασης, της βασικής τελικά προϋπόθεσης για την επιτυχία του Αγώνα που φαινόταν να ξέσπασε και να πέτυχε κόντρα σε όλα τα δεδομένα της εποχής της.

Ο Πέτρος Θ.Πιζάνιας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1947.

1972-1980 προπτυχιακές σπουδές στην Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales στη Νεότερη Οικονομική και Κοινωνική Ιστορία. Την ίδια περίοδο μαθήματα στην Κοινωνιολογία και την Ανθρωπογεωγραφία στο Πανεπιστήμιο VIII του Παρισιού.

1981-1984, Διδακτορική διατριβή στην Νεότερη Ελληνική οικονομική και κοινωνική Ιστορία στην ΕΗΕSS με θέμα : Μισθοί και εισοδήματα στην Ελλάδα 1841 - 1923.

Από τον Δεκέμβριο του 1986 διδάσκει τα μαθήματα σχετικά με την ιστορία του Ελληνικού Κράτους, εκλεγμένος στην βαθμίδα του Λέκτορα στο Τμήμα Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου.

Του Αύγουστο του 1989 εκλέχτηκε στο ίδιο Τμήμα στην βαθμίδα του Επίκουρου Καθηγητή.

Τον Ιούνιο του 1993 εκλέχτηκε Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου.

Τον Δεκέμβριο του 1998 εκλέχτηκε Καθηγητής Α' βαθμίδας στο ίδιο Τμήμα.

Από το 1998 διευθύνει στο Τμήμα Ιστορίας το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών "Ιστορία και τεκμηρίωση στα σύγχρονα ζητήματα" το οποίο από το 2008 εξελίχθηκε με τον τίτλο Ιστορική έρευνα, Διδακτική και Νέες τεχνολογίες με το Τμήμα Πληροφορικής.

Από το 2001 διευθύνει την έρευνα με τίτλο «Ο Ερμής των Νέων Ελλήνων», μια ψηφιακή βάση προσωπογραφικών δεδομένων 47.550προσώπων, μελών και στελεχών της Φιλικής Εταιρείας και της Ελληνικής Επανάστασης.