Γράφει ο Ιωάννης Κίτσος*
Η κυβέρνηση παρουσιάζει ένα συνολικό σχέδιο με χρονικό ορίζοντα τριετίας, που δεν περιορίζεται σε μεμονωμένες παροχές, αλλά επιχειρεί να συνδέσει μεταρρυθμίσεις, υποδομές και κοινωνική ευημερία. Μέτρα στήριξης για τους πολίτες όπως φοροελαφρύνσεις, ενίσχυση της μεσαίας τάξης, παρεμβάσεις στο στεγαστικό πρόβλημα, και στήριξη στις οικογένειες είναι τα βασικά κίνητρα της οικονομίας.
Επιτάχυνση μεγάλων έργων υποδομής - όπως ο Ε-65, το Μετρό της Θεσσαλονίκης, έργα σε λιμάνια και αεροδρόμια - καθώς και ψηφιοποίηση του κράτους και βελτίωση των υπηρεσιών προς τον πολίτη.
Η αντιμετώπιση της ακρίβειας, η αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος, η φροντίδα του δημογραφικού ζητήματος, η στήριξη ευάλωτων ομάδων.
Μετα-κρίση και ανθεκτικότητα: Η χώρα έχει περάσει δεκαετίες οικονομικής και κοινωνικής δοκιμασίας - κρίσεις χρέους, οικονομικά μέτρα λιτότητας, αβεβαιότητα λόγω διεθνών συνθηκών. Το ότι η κυβέρνηση εμφανίζεται με πρόγραμμα που υπόσχεται συνέπεια, προβλεψιμότητα, ανάπτυξη - σημαίνει ότι επιχειρεί να κεφαλαιοποιήσει την ανάκαμψη.
Οι πολιτικές της ΕΕ, οι πόροι από τα Ταμεία Ανάκαμψης, οι ευκαιρίες για επενδύσεις και πράσινες τεχνολογίες, όλα αυτά δημιουργούν πεδίο για εθνικές πολιτικές που μπορούν να αξιοποιήσουν εξωτερικούς πόρους.
Οι προσδοκίες των πολιτών για σταθερότητα, για καλύτερη καθημερινότητα (κόστος ενέργειας, διατροφή, στέγαση), για πιο αποτελεσματικό δημόσιο τομέα. Υπάρχει ένα πολιτικό περιβάλλον όπου ο πολίτης δεν αντέχει απλώς υποσχέσεις - θέλει αποδείξεις.
Η διαφορά μεταξύ εξαγγελιών και πραγματικής αλλαγής εξαρτάται από:
1) Χρηματοδοτικό πλαίσιο. Πόροι από τον κρατικό προϋπολογισμό, τραπεζικά προϊόντα/ δόσεις, ευρωπαϊκά κονδύλια. Αν η κυβέρνηση εξασφαλίσει αποτελεσματική ροή χρηματοδότησης, τα έργα μπορούν να προχωρήσουν γρήγορα.
2) Διαχειριστική ικανότητα. Εφαρμογή των μέτρων χωρίς γραφειοκρατικές καθυστερήσεις, χωρίς διαρροές κόστους, με αυστηρούς ελέγχους. Το κράτος πρέπει να λειτουργήσει ως μοχλός, όχι ως εμπόδιο.
3) Συνεργασία με παραγωγικούς φορείς και κοινωνία. Από τις επιχειρήσεις, τις τοπικές αυτοδιοικήσεις, τα πανεπιστήμια μέχρι τις ενώσεις καταναλωτών και εργαζομένων. Η συμμετοχή και η αποδοχή είναι κρίσιμες για σταθερότητα και κοινωνική συνοχή.
4) Σταδιακή απόδοση αποτελεσμάτων. Για να κρατηθεί η εμπιστοσύνη του κόσμου, χρειάζεται να υπάρχουν απτά οφέλη στην καθημερινότητα - μειώσεις φόρων, καλυτέρευση υποδομών, μείωση της γραφειοκρατίας.
Δεν υπάρχει πολιτική χωρίς ρίσκο. Μερικές από τις προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπισθούν:
1) Ακρίβεια/ πληθωρισμός. Ο κόσμος αισθάνεται ήδη το κόστος ζωής. Αν δεν υπάρξει έγκαιρη αντιμετώπιση της ακρίβειας σε βασικά αγαθά και ενέργεια, αλλά και μέτρα στήριξης, υπάρχει κίνδυνος απογοήτευσης.
2) Δημογραφικό και εσωτερική μετανάστευση. Οι εξαγγελίες μπορεί να είναι καλαίσθητες - μέτρα για νεολαία, οικογένειες - αλλά αν δεν υπάρξει στρατηγική αντιμετώπιση του δημογραφικού ζητήματος με μακροπρόθεσμες πολιτικές, τα οφέλη θα είναι περιορισμένα.
3) Διεθνείς και εξωτερικοί παράγοντες. Ενεργειακή κρίση, γεωπολιτικές εντάσεις, αύξηση τιμών πρώτων υλών. Αυτά μπορεί να φρενάρουν ή να αυξήσουν το κόστος των υποδομών.
4) Πολιτικές προσδοκίες. Ο κόσμος αναμένει ότι οι εξαγγελίες δεν θα μείνουν στα λόγια. Η Νέα Δημοκρατία και ο Πρωθυπουργός γνωρίζουν ότι η αξιοπιστία κερδίζεται με συνέπεια.
Ποιο είναι το πραγματικό όφελος. Από τις εξαγγελίες προκύπτουν συγκεκριμένα οφέλη για τους πολίτες:
Μεγαλύτερο διαθέσιμο εισόδημα. Μέσω φοροελαφρύνσεων, αλλά και μείωσης κόστους σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες - αν εφαρμοστούν όπως ανακοινώθηκαν.
Καλύτερες υποδομές και αστική κινητικότητα. Με έργα όπως Μετρό Θεσσαλονίκης, δρόμοι, μέσα μεταφοράς, συνδέσεις, που θα μειώσουν τη συμφόρηση, θα εξοικονομήσουν χρόνο και θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής.
Ποιότητα δημόσιων υπηρεσιών. Με ψηφιοποίηση, με μείωση της ταλαιπωρίας (γραφειοκρατία), με βελτίωση της υγείας και της εκπαίδευσης.
Κοινωνική δικαιοσύνη. Στήριξη των πιο αδύναμων, των νέων, των οικογενειών. Αν υπάρξει σωστή κατανομή των πόρων, τα μέτρα μπορούν να μετριάσουν ανισότητες.
Αυτή η ΔΕΘ είναι σημαντική για τη Νέα Δημοκρατία για διάφορους λόγους.
1) Επικοινωνιακά, γιατί δείχνει συνέπεια και όραμα. Οι πολίτες παρακολουθούν όχι μόνο τι λέγεται, αλλά τι γίνεται.
2) Έρχεται σε αντιπαράθεση με την αντιπολίτευση: Μέσω των εξαγγελιών, η κυβέρνηση επιδιώκει να θέσει ψηλά τον πήχη των προσδοκιών και να απαντήσει σε κριτικές περί καθυστερήσεων, ανεπάρκειας ή παλινωδιών.
3) Διατηρείται η εσωκομματική συνοχή: Μέσα από ένα σταθερό πρόγραμμα, η ηγεσία της ΝΔ ενισχύει τη θέση της ότι έχει όραμα και δεσμεύεται να το φέρει σε πέρας.
4) Μακροχρόνια πολιτική κληρονομιά: Αν τα έργα και οι δημοσιονομικές πρωτοβουλίες προχωρήσουν, οι πολιτικοί αντίπαλοι και οι επόμενες κυβερνήσεις θα αξιολογήσουν τη νυν ως αυτή που κατάφερε συγκεκριμένα αποτελέσματα.
Οι δηλώσεις του Πρωθυπουργού στην ΔΕΘ θέτουν με σαφήνεια στόχους που υπερβαίνουν την καθαρά προεκλογική ρητορική. Ενσωματώνουν ένα σύνθετο, πολυεπίπεδο πρόγραμμα - με οικονομική πολιτική, υποδομές, ψηφιακό κράτος, κοινωνικά ζητήματα - το οποίο, αν υλοποιηθεί, μπορεί να σημάνει ένα σημαντικό άλμα ποιοτικής αλλαγής στην Ελλάδα.
Η Νέα Δημοκρατία, υπό την ηγεσία του Κυριάκου Μητσοτάκη, φαίνεται να αναλαμβάνει το στοίχημα της μεταρρύθμισης με συνέπεια, προτεραιότητα στη σταθερότητα και το αποτέλεσμα, και με επίκεντρο τον πολίτη. Η κρίσιμη παράμετρος θα είναι η εφαρμογή - η ταχύτητα, η διαφάνεια και η αποτελεσματικότητα - ώστε οι εξαγγελίες να γίνουν βιώσιμες πράξεις και να επηρεάσουν ουσιαστικά τη ζωή των Ελλήνων.