Ξεκινά με μια αλληλουχία συναισθηματικών κορυφώσεων και πτώσεων! Για εμένα πάντα ξεκινά με ενθουσιασμό, τον ενθουσιασμό της ιδέας, που τον διαδέχεται η λαχτάρα της μετουσίωσής της στο χαρτί. Μετά έρχεται η κούραση, η αμφιβολία, η ματαίωση. Και εκεί που οι λέξεις αρχίζουν να αποκτούν νόημα και υπόσταση, το ταξίδι αρχίζει και κορυφώνεται και νιώθω πληρότητα. Την πληρότητα τη διαδέχεται η αγωνία, μόλις πιάσω δηλαδή το βιβλίο στα χέρια μου,αλλά καιη ευγνωμοσύνη. Γιατί όταν αρχίζει το βιβλίο να κυκλοφορεί, το ταξίδι είναι πιο δύσκολο, γεμάτο ακυρώσεις αλλά και επιβραβεύσεις, ανάλογα με την πορεία του που σχεδόν ποτέ δεν μπορείς να προβλέψεις μετά βεβαιότητας.
Αφορμή ήταν η προσωπική μου εμπειρία από τις δύο μου κόρες, που εκεί γύρω στα εννέα με δέκα τους χρόνια εγκατέλειψαν μετά τυμπανοκρουσιών το διάβασμα. Σταμάτησαν έτσι ξαφνικά να έλκονται από τα βιβλία. Όλο αυτό μου δημιούργησε μια μεγάλη αγωνία. Πώς είναι δυνατόν; Με παππού και γιαγιά δεινούς βουτηχτάδες στα βαθιά νερά των βιβλιοπελάγων, με μαμά ενεργή συγγραφέα και βιβλιοφάγο, με τόσα και τόσα βιβλία να αποκτούν περίοπτη θέση στη βιβλιοθήκη μας; Και μετά, κάπως σκέφτηκα, γιατί σκας; Σε όλους συμβαίνει αυτό. Δεν θα ήταν ευεργετικό να πούμε με ένα βιβλίο για τα βιβλία στα παιδιά, πως η σχέση τους με το διάβασμα είναι μια αυστηρά προσωπική υπόθεση και πως έχουν και τη δύναμη και τα εφόδια να την κερδίσουν όπως και όταν εκείνα το θελήσουν; Χωρίς εξωγενείς πιέσεις;
Σκαρφίστηκα τον ήρωά μου τον Παύλο απλά παρατηρώντας τα παιδιά γύρω μου και τη σχέση τους με τα βιβλία σε σύγκριση με την τεχνολογία. Άνιση, το μόνο σίγουρο… Η ανάγνωση είναι κάτι πολύ… αργό και οπτικά μονότονο. Θέλει αφοσίωση και τριβή. Πού χρόνος για αφοσίωση και τριβή τη σήμερον ημέρα; Ο Παύλος, λοιπόν, εγκαταλείπει το διάβασμα γιατί του προκαλεί απλά ναυτία. Οι σελίδες -και μάλιστα χωρίς εικόνες- είναι για εκείνον στοίβες χαρτιών γεμάτες από βαρετές μαύρες κουκκίδες, τις λέξεις… Σαν μαμά, σαν νονά, σαν φίλη ένιωσα πολλές φορές πως όταν πάω δώρο ένα βιβλίο με λέξεις στα μεγαλύτερα παιδιά, εκείνα ασυνείδητα παίρνουν μια φάτσα τρόμου όταν το ανοίγουν, λες και είσαι ο εν δυνάμει βασανιστής τους! Όλο αυτό το συναίσθημα θέλησα να το διαχειριστώ με χιούμορ. Να πω δηλαδή στα παιδιά πως δεν πειράζει και αν νιώθουν έτσι. Αυτό πρέπει σαν γονείς και σαν εκπαιδευτικοί να κάνουμε. Να τα εμπιστευτούμε, να μην τα δασκαλεύουμε κουνώντας τους το δάχτυλο και κυρίως να συνεχίσουμε να αποτελούμε εμείς οι ίδιοι παράδειγμα ενεργών βιβλιοαναγνωστών και όχι ενεργών οθονοαναγνωστών.
Είναι συμβολικός, αλλά και κυριολεκτικός. Ουσιαστικά, δείχνει πως ο Παύλος, ο μικρός μας ήρωας κατάφερε να ταξιδέψει στον πλανήτη των βιβλίων για να βρει εκείνο το βιβλίο που θα του κεντρίσει το ενδιαφέρον, απλά δανειζόμενος ιδέες από τα βιβλία που είχε διαβάσει (να και κάτι χρήσιμο που κάνουν τα βιβλία εκτός από το να μας προκαλούν ναυτία!): «έκλεψε» λοιπόν το μεταφορικό μέσο που χρησιμοποίησε ο Μικρός Πρίγκιπας, ένα κοπάδι αποδημητικά πουλιά και για να επιστρέψει χρησιμοποίησε την ομπρέλα της Μαίρη Πόπινς! Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να ταξιδέψουμε και τα βιβλία τους έχουν γράψει ή εφεύρει όλους ή σχεδόν όλους…
Η μεγάλη μου κόρη είχε παρατήσει τελείως το διάβασμα. Όταν, εκεί γύρω στην Α’ Γυμνασίου έτυχε να διαβάσει ένα βιβλίο που της είχαν φέρει δώρο τα προηγούμενα χρόνια, «Το αγόρι με τις ριγέ πιτζάμες». Όχι, ότι έχει και τόσο σημασία ο τίτλος… Βγήκε, λοιπόν, από το δωμάτιό της μόλις το τελείωσε –σε μια μέρα!– και έκλαιγε. Και τότε μου είπε με ειλικρινή απορία: «Μαμά πως είναι δυνατόν να κλαίω με ένα βιβλίο;». Αυτό ήταν: όλα μπήκαν μαγικά στη θέση τους. Η ανάγνωση άρχισε ξανά (όχι φανατικά μην υπερβάλουμε, αλλά βρήκε μια θέση μέσα στην καρδιά της). Το μήνυμα, λοιπόν, που θέλω να περάσω, είναι πως η ανάγνωση είναι μια προσωπική για τον καθένα υπόθεση, δεν επιβάλλεται, παρά μόνο καλλιεργείται.
Δεν μπορώ να σας απαντήσω σε αυτό. Γιατί είναι που βάζει και κανείς τον πήχη της επιτυχίας, πόσο ψηλά, πόσο χαμηλά. Το παιδικό βιβλίο, όπως φυσικά και το ενήλικο, είναι μια δύσκολη πίστα. Δύσκολα μπορούμε να μιλήσουμε για πολλά επιτυχημένα βιβλία στην Ελλάδα, παρ’ όλο που η βιβλιοπαραγωγή είναι τεράστια και δυσανάλογη. Νομίζω λοιπόν πως το μυστικό της επιτυχίας είναι τα έντιμα υλικά του, δηλαδή ένα καλό κείμενο, που θα ντυθεί με όμορφες εικόνες και θα αποκτήσει υπόσταση αισθητική και πνευματική από τον εκδοτικό που θα το αγκαλιάσει. Εγώ προσωπικά είμαι ευγνώμων και για την εικονογράφηση της Ντανιέλας Σταματιάδη και την εκδοτική φροντίδα της Αλέξας Αποστολάκη. Αν σε αυτά προστεθεί και η αγάπη των παιδιών ίσως και να μιλήσουμε για επιτυχία.
Αυτή είναι ίσως η πιο ουσιαστική στιγμή και προσφορά μας ως συγγραφείς παιδικών βιβλίων. Γιατί εκεί λύνονται τα καχύποπτα βλέμματα και γίνονται λαμπερά χαμόγελα. Είναι σημαντικό να πλησιάζουμε τα παιδιά με τη φυσική μας παρουσία στα σχολεία. Έχει αξία μετρήσιμη στην ψυχή τους. Βλέπεις πως νιώθουν ότι τα τιμάς και σε τιμάνε και αυτά με τις ερωτήσεις τους, τις εργασίες τους, τον ενθουσιασμό τους ή και την αμφισβήτησή τους που είναι εξίσου γόνιμη.