Η πλειονότητα άλλωστε των οφειλών αυτών δημιουργήθηκε από «επαγγελματίες» της οργανωμένης εισφοροδιαφυγής.

Σύμφωνα με το ΚΕΑΟ, έντονη παραβατικότητα παρατηρείται σε επιχειρήσεις εταιρικής μορφής κεφαλαιουχικού χαρακτήρα, κυρίως μονοπρόσωπες ΕΠΕ και ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες (ΙΚΕ), που καταστρατηγούν τις διατάξεις της νομοθεσίας περί ευθύνης διοικούντων.

Στους συνηθέστερους τρόπους με τους οποίους εκδηλώνεται το φαινόμενο συμπεριλαμβάνεται η δημιουργία οφειλών από επιχειρήσεις με σημαντικό κύκλο εργασιών, που ανήκουν όμως σε επιχειρηματίες χωρίς προσωπική περιουσία, τα δε περιουσιακά στοιχεία που αυτοί ή άλλες επιχειρήσεις τους διέθεταν στο παρελθόν έχουν διοχετευθεί σε τρίτους.

Μεγάλες οφειλές δημιουργούνται, διαχρονικά, και από εταιρείες χωρίς περιουσιακά στοιχεία, με εικονικούς υπευθύνους, που δηλώνουν ως έδρα κάποιο λογιστικό ή δικηγορικό γραφείο, εμφανίζουν πολλά παραρτήματα, ασφαλίζουν προσωπικό άλλων επιχειρήσεων και στο τέλος πτωχεύουν.

Δημιουργία οφειλών παρατηρείται και από εταιρείες με διαχειριστές, μέλη ή διευθύνοντες σύμβουλους πρόσωπα χωρίς περιουσιακά στοιχεία ή πρόσωπα κατά των οποίων δεν έχει νόημα η λήψη αναγκαστικών μέτρων είσπραξης. Τέτοια πρόσωπα είναι συνήθως υπερήλικοι και άτομα πολύ νεαρής ηλικίας, αλλά και οικονομικοί μετανάστες με κατοικία την έδρα της εταιρείας ή κάτοικοι εξωτερικού χωρίς περιουσία στην Ελλάδα. Τέλος, μία από τις... πατέντες που χρησιμοποιούνται είναι η δημιουργία νέας επιχείρησης με την ίδια έδρα, το ίδιο αντικείμενο και τίτλο με επιχείρηση που δημιούργησε οφειλές και κατόπιν έπαψε να υποβάλλει ΑΠΔ. Στη νέα επιχείρηση ασφαλίζεται και το προσωπικό της παλιάς.

Περιορισμένη κρίνεται η συμμετοχή των οφειλετών του ΕΦΚΑ και του ΕΤΕΑΕΠ στη ρύθμιση των έως 120 δόσεων, η οποία έχει προγραμματιστεί να κλείσει τη Δευτέρα 30 Σεπτεμβρίου.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) μέχρι και την Παρασκευή είχαν ενταχθεί σε αυτήν 158.200 οφειλέτες - αιτήσεις, για τη διευθέτηση χρεών της τάξεως των 2,1 δισ. ευρώ. Περίπου 670 εκατ. ευρώ οφειλών έχουν ενταχθεί σε ρύθμιση από 81.750 ασφαλισμένους του πρώην ΟΑΕΕ, ενώ 1,3 δισ. ευρώ οφειλές ρυθμίστηκαν από 46.500 εργοδότες. Μάλιστα, στα ταμεία του ΚΕΑΟ έχουν ήδη ενταχθεί 145,4 εκατ. ευρώ.

Βέβαια, τα συνολικά χρέη που έχουν ενταχθεί στο Κέντρο ανέρχονται πλέον σε 35 δισ. ευρώ και όσο περνούν οι μέρες τόσο απομακρύνεται ο στόχος να ενταχθεί σε ρύθμιση τουλάχιστον το 10% αυτών.

Το βάρος πλέον, πέφτει στη ρύθμιση που προωθεί το υπουργείο Εργασίας στο αναπτυξιακό σχέδιο νόμου, με στόχο να ενταχθούν σε ρύθμιση κάποιοι από τους 800.000 οφειλέτες, μη μισθωτούς, που λόγω κυρίων τεχνικών προβλημάτων, δεν έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία. Στην πράξη, η διάταξη ανοίγει ένα παράθυρο, ώστε οι ενδιαφερόμενοι, αφού υποβάλουν την πρώτη αίτηση προς τον ΕΦΚΑ έως 30 Σεπτεμβρίου, στη συνέχεια να ολοκληρώσουν τη διαδικασία έως τις 31 Δεκεμβρίου του 2019.

Στο θέμα παρενέβη και ο Συνήγορος του Πολίτη, που με επιστολή του προς τον διοικητή του ΕΦΚΑ Χρ. Χάλαρη προτείνει να δοθεί εύλογη παράταση της προθεσμίας.

Σύμφωνα με την ανεξάρτητη αρχή, η παράταση προτείνεται αφενός λόγω μη έγκαιρης ενημέρωσης των σχετικών ηλεκτρονικών εφαρμογών με βάση τις τελευταίες μεταβολές του νομικού πλαισίου και αφετέρου, ειδικά σε ό,τι αφορά τις κοινωνικοασφαλιστικές οφειλές, επειδή σε πλήθος περιπτώσεων δεν εμφανίζεται καθόλου ή εμφανίζεται εσφαλμένα το ύψος των οφειλών. Επίσης, σε περιπτώσεις για τις οποίες εκκρεμεί απόφαση επί αιτήσεως αμφισβητήσεως οφειλής λόγω «εύλογης αμφιβολίας» (ν. 4554/2018), η σχετική πλατφόρμα δεν επιτρέπει την ολοκλήρωση υποβολής αίτησης, με άμεσο κίνδυνο απώλειας της προθεσμίας.