Αναρτήθηκε στις:14-01-25 17:03

Γιατί απευθείας από τον λαό η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας


Γράφει ο Αντώνης Κολιάτσος*


Το γαϊτανάκι των πρόεδρο-υποψηφίων ευτελίζει τον θεσμό



Την ώρα που γράφονται οι πιο κάτω γραμμές, ουδέν το νεότερο υπάρχει, γύρω από το πρόσωπο που θα προταθεί από τον κ. πρωθυπουργό για την Προεδρία της Δημοκρατίας.

Ωστόσο το γαϊτανάκι των υποψηφίων προσώπων, μαζί και οι σχετικές εκτιμήσεις αναφορικά με την επιλογή του υποψηφίου από τον κ. Κυριάκο Μητσοτάκη καλά κρατεί.

Η «σεναριολογία» ανάλογα με τα υπέρ και τα κατά εκάστου των υποψηφίων δίνει και παίρνει. Και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχεδόν από τον Αύγουστο τ.έ όλα γυρίζουν και ξανά γυρίζουν στα ήδη κυκλοφορούντα, πρόσωπα –υποψηφίους.

Όμως μέχρι στιγμής ουδέν, το συγκεκριμένο, περί του υποψηφίου ΠτΔ έχει ξεφύγει από το έρκος των οδόντων του πρωθυπουργού, ο οποίος, σύμφωνα με διασταυρούμενες πληροφορίες, «θα μας τον πει» ευθύς μετά την συνάντηση που θα έχει με την ΠτΔ κ. Κατερίνα Σκελαροπούλου την προσεχή Τετάρτη 15/1/2025 ή την επομένη.

Εν τούτοις για κάποιους βαθύτερα σκεπτόμενους πολίτες η επί τετράμηνο περίπου, δίκην τηλεοπτικού σήριαλ, αναπτυχθείσα «προεδρολογία» και περισσότερο η κομματική και άκρως ιδιωφελής πολιτική σκοπιμότητα που εξ’ αιτίας της αναδύεται, τελικά δημιουργεί ένα άχαρι διακομματικό πολιτικό παιχνίδι που αν μη τι άλλο ευτελίζει τον θεσμό του ΠτΔ.

Αλλά κατά το άρθρο 36 του «Σ»: «O Πρόεδρος της Δημοκρατίας, με τήρηση οπωσδήποτε των ορισμών του άρθρου 35 παράγραφος 1, εκπροσωπεί διεθνώς το Kράτος, κηρύσσει πόλεμο, συνομολογεί συνθήκες ειρήνης, συμμαχίας, οικονομικής συνεργασίας και συμμετοχής σε διεθνείς οργανισμούς ή ενώσεις και τις ανακοινώνει στη Bουλή, με τις αναγκαίες διασαφήσεις, όταν το συμφέρον και η ασφάλεια του κράτους το επιτρέπουν.

H δε κύρωση διεθνών συνθηκών δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο νομοθετικής εξουσιοδότησης κατά το άρθρο 43 παράγραφοι 2 και 4».

Από το εν λόγω άρθρο του «Σ» αντιλαμβάνεται κανείς ότι ,παρά την συνταγματική αναθεώρηση του 1985-1986 που περιορίζοντας τις ουσιαστικές αρμοδιότητες του ΠτΔ στο ελάχιστο, μετέτρεψε το πολιτικό σύστημα σε «πρωθυπουργοκεντρικό», εν τούτοις ήταν πάντα ιστορικό ζητούμενο το εύρος των αρμοδιοτήτων του.

Υπό αυτή την έννοια, από την ιστορική εμπειρία, τη φύση του πολιτεύματος και την ανάγκη θεσμικών ισορροπιών, προκύπτει ότι οι προεδρικές αρμοδιότητες αν και κουτσουρεμένες δεν παύουν να θέλουν τον Π.τ.Δ όχι συγκυβερνήτη αλλά θεσμικό ανάχωμα σε τυχόν αυθαιρεσίες της νομοθετικής είτε της εκτελεστικής εξουσίας.

Παρά ταύτα πέρα και πάνω από τις κατά το «Σ» επιδερμικές αρμοδιότητες, ο ΠτΔ ένεκα των εσωτερικών και διεθνών συγκυριών που καθορίζουν την πορεία της χώρας, ενίοτε κινείται σε διασταλτικά ερμηνευτικά έως ελάχιστα συνταγματικά πλαίσια.

Το παράδειγμα του αείμνηστου τ. Π.τ.Δ Κάρολου Παπούλια, ο οποίος με την διπλωματική εμπειρία και τις υψηλές γνωριμίες που απέκτησε κατά την μακρόχρονη θητεία ως υπουργού εξωτερικών, παρασκηνιακά κινούμενος διευκόλυνε τον τ. πρωθυπουργό κ. Κώστα Καραμανλή στα ανοίγματα που επιχειρούσε και στις επωφελείς για τη χώρα επιδιώξεις της τότε ελληνικής κυβερνήσεως στον Αραβικό κόσμο. Όπως και το ανάλογο του τ. Π.τ.Δ κ. Προκόπη Παυλόπουλου, ο οποίος, κινούμενος περίπου στα όρια των θεσμικών αρμοδιοτήτων του, έβαλε πλάτη κατά το κοινώς λεγόμενο, προκειμένου να αποφευχθούν τα χειρότερα το 2015. Μάλλον επιβεβαιώνουν την άποψη ότι ό νέος Π.τ.Δ δεν πρέπει να είναι διακοσμητικός, όπως φαίνεται να τον θέλουν κάποιοι πολιτικά ανασφαλείς πολιτικοί, που φοβούνται ενδεχόμενη «κυβερνητική δυαρχία». Ή ορισμένοι άλλοι, οι οποίοι όντες εξαρτημένοι από εξωχώριες δυνάμεις που τον βλέπουν να βάζει εμπόδια στην κυβερνητική λιγότερο εθνοφελή δράση τους.

Από το άλλο μέρος κατά πρόβλεψη του γράφοντος, ο νέος Π.τ.Δ, παρά τις πετσοκομμένες αρμοδιότητες, θα χρειαστεί να επικουρήσει, όπως το έκαναν οι προκάτοχοί του, τον όποιον κυβερνήτη θα διαχειρίζεται τις τύχες της χώρας κατά την 5-ετή (προεδρική) θητεία του. Και τούτο γιατί τα οξύτατα εσωτερικά προβλήματα: ακρίβεια, δημογραφικό, μεταναστευτικό, οικονομία, υγεία συνταξιοδοτικό. κ.ά. Όπως και τα καυτά ζητήματα των ελληνοτουρκικών διαφορών, οι γεωπολιτικές αναταράξεις στο τρίγωνο Βαλκάνια, Αιγαίο, Ν.Α Μεσόγειος, καθώς και άλλου είδους αστάθμητοι παράγοντες που θα επηρεάσουν την Ελλάδα μετά τον επερχόμενο «τυφώνα Τράμπ».

Απαιτούν όπως η «Προεδρευομένη Ελληνική Δημοκρατία» έχει επικεφαλής μια ισχυρή πολιτική προσωπικότητα, άνθρωπο με μεγάλο ειδικό βάρος, με γνώση, εμπειρία, εργατικότητα και με υψηλό ελλαδικό και διεθνές κύρος.

Εν τούτοις είναι πολλοί αυτοί που πιστεύουν ότι μια απ’ ευθείας εκλογή του Π.τ.Δ από τον λαό θα περιόριζε, αν δεν απέκλειε, την μονοκρατορία του εκάστοτε πρωθυπουργού. Υπό την έννοια ότι ο τελευταίος ως μόνος πόλος εξουσίας, που αποφασίζει με τα δικά του κριτήρια, που δεν υπόκειται σε έλεγχο και σε εξισορροπήσεις και επιβάλλει την επιλογή του εν ονόματι της «αυστηρής και… διά ροπάλου επιβληθησόμενης κομματικής πειθαρχίας», αναμφίβολα φαλκιδεύει την πραγματική δημοκρατία.

Από το άλλο μέρος, μια γνήσια εκλογική ετυμηγορία, με επιβεβλημένη την σχετική προ-ενημέρωση του λαού, εκ των πραγμάτων θα απέκλειε την πιο πάνω αναφερθείσα πασαρέλα υποψηφίων, θα μηδένιζε την χρονικά παρατεταμένη ανούσια «προεδρολογία» και κατά μία έννοια θα απέτρεπε τον ευτελισμό της ύψιστης πολιτειακής εκλογής.

Εξ’ άλλου με τον ούτως ειπείν εκλεγμένο Π.τ.Δ, με εκ του Συντάγματος περιορισμένες αρμοδιότητες, εκ των πραγμάτων θα καλλιεργηθεί η επιθυμητή αρμονική συμβίωση ανάμεσα στον πρωθυπουργό και τον ίδιο, αποκλείοντας το ανεπιθύμητο φαινόμενο της δυαρχίας.

Επομένως μακριά από τον υποψήφιο Π.τ.Δ, οι χαρακτηρισμοί: «κεντροαριστερός υποψήφιος», «κεντροδεξιός υποψήφιος», «χρήσιμος σε μελλοντικές επιδιώξεις υποψήφιος», «πρόσωπο εσωκομματικών ισορροπιών», ή «προσωπικότητα επικίνδυνη για… δυαρχία».

Συνακόλουθα όχι φτηνά διακομματικά μικροπολιτικά παζάρια, ή υποκριτικές συναινέσεις και κρύφιες ιδιωφελείς εκλογικές στοχεύσεις…. Γιατί, μπορεί για κάποιους τα πιο πάνω κριτήρια να είναι ιδεατά και το αποτέλεσμά τους στη σημερινή συγκυρία να ανάγεται στη σφαίρα της πολιτικής ουτοπίας. όμως από την άλλη η αυριανή ελληνική πραγματικότητα δεν αφήνει περιθώρια εφησυχασμού.

Εν αναμονή, λοιπόν της ανακοίνωσης του νέου υποψηφίου Π.τ.Δ , η πολιτική λογική οδηγεί στα εξής σενάρια.

α) Εάν ο κ. πρωθυπουργός θέλει αδιατάρακτη συμβίωση με τον ανώτατο πολιτειακό παράγοντα θα επιλέξει υποψήφιο κεντροδεξιό, επιτυγχάνοντας έτσι την απόλυτη στήριξη της επιλογής του από τη γαλάζια κοινοβουλευτική ομάδα. Και δευτερευόντως διαγράφεται η επιδίωξή του για την εκλογική συνεπικουρία άλλων κομμάτων.

β) Εάν κρίνει ότι πρέπει να υπάρξει εκλογική συναίνεση τουλάχιστον με το ΠΑΣΟΚ, τότε στο μέτρο που προγραμματίζει να μην ολοκληρώσει την κυβερνητική του θητεία ή να μην διεκδικήσει τρίτη θητεία, τότε η επιλογή του θα είναι μια ισχυρή κεντροαριστερή προσωπικότητα. Με την οποία την ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΗ και ΠΟΛΛΑΠΛΑ ΠΛΗΘΩΡΙΚΗ, ένεκα άλλης τάξεως παλαιών οικογενειακών δεσμών, θα είναι βέβαιος ότι δεν θα υπάρξουν εμπόδια όσο θα πρωθυπουργεύει. Αντίθετα εάν έχει κατά νου να εξαντλήσει την 4-ετία ή και να διεκδικήσει τρίτη θητεία, τότε η επιλογή του θα είναι μια άχρωμη, άοσμη και άγευστη κεντροαριστερή προσωπικότητα που εν ονόματι της κομματικής πειθαρχίας – κυρίως εν όψει του αναμενόμενου ανασχηματισμού- εύκολα θα καταστεί ανεκτή από την συντριπτική πλειονότητα της κοινοβουλευτικής ομάδας της ΝΔ.

Πάντως σε κάθε περίπτωση ο κ. Πρωθυπουργός θα επιθυμούσε η προτεινόμενη από αυτόν υποψηφιότητα να εξασφαλίσει τη στήριξη από το σύνολο των γαλάζιων βουλευτών και συνάμα την εκλογική επικουρία του ΠΑΣΟΚ.

Δηλαδή η βέλτιστη επιλογή για τον κ. Μητσοτάκη θα ήταν κεντροαριστερός υποψήφιος, ψηφισμένος από τους 156 βουλευτές του.

Βλέπετε στην λύση της εξίσωσης «εκλογή του Π.τ.Δ», παίζει ρόλο και η παράμετρος «επίδειξη ισχύος» από την πλευρά του κ. πρωθυπουργού.

*e-mail: akoliatsos@gmail.com



img

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ