Κατά 2,7% αναμένεται να αυξηθούν από τον Ιανουάριο του νέου έτους οι εισφορές για περισσότερους από 800.000 μη μισθωτούς, ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες, ακολουθώντας τον μέσο ετήσιο πληθωρισμό του 2024. Ο πολυαναμενόμενος δείκτης εξέλιξης μισθών, που θα έπρεπε από τις αρχές του 2025 να εφαρμοστεί, δεν έχει ακόμη παραδοθεί στο υπουργείο Εργασίας από την αρμόδια επιτροπή που έχει συσταθεί για το θέμα. Εάν αυτό δεν γίνει τις αμέσως επόμενες ημέρες, κάτι που θεωρείται πολύ πιθανό, οι εισφορές των μη μισθωτών θα αναπροσαρμοστούν για μια ακόμη χρονιά με βάση τον μέσο ετήσιο πληθωρισμό. Που βάσει των εκτιμήσεων θα είναι πέριξ του 2,7%. Το να παραδώσει η επιτροπή το σχετικό πόρισμα και τον προβλεπόμενο δείκτη εξέλιξης των μισθών μόνο για τον ιδιωτικό τομέα, θεωρείται απίθανο. Παράλληλα, τα χρονικά περιθώρια πλέον δεν δίνουν στο υπουργείο Εργασίας τη δυνατότητα να προβεί στις αναγκαίες μετρήσεις.

Αναλυτικά, ο νόμος του 2020, που έμεινε γνωστός κι ως ασφαλιστικός νόμος Βρούτση, ορίζει ότι ενώ μέχρι το 2024 η εξέλιξη των εισφορών των μη μισθωτών θα γίνεται με βάση τον δείκτη τιμών καταναλωτή, δηλαδή τον πληθωρισμό, από το 2025 και εφεξής η πορεία των εισφορών θα ακολουθεί αυτήν του δείκτη εξέλιξης μισθών. Μάλιστα, οι εκπρόσωποι των μη μισθωτών με επιστολή τους προς το υπουργείο Εργασίας είχαν επισημάνει πριν από το καλοκαίρι πως η χρήση ενός δείκτη εξέλιξης μισθών που θα περιλάμβανε τόσο τους μισθούς του ιδιωτικού όσο και του δημοσίου τομέα θα είχε εξαιρετικά αρνητικές συνέπειες για τους ίδιους. Και αυτό γιατί ελλοχεύει ο κίνδυνος να υπάρξουν μεγάλες αυξήσεις στις εισφορές, που θα πριμοδοτούνταν κυρίως από την αύξηση μισθών στο Δημόσιο. Πρόταση με την οποία συμφώνησε το υπουργείο Εργασίας, που ζήτησε από την αρμόδια επιτροπή που έχει συσταθεί για το θέμα, και στην οποία συμμετέχουν τόσο στελέχη του υπουργείου όσο και της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), να δημιουργηθούν και δύο ξεχωριστοί δείκτες, ένας για τον ιδιωτικό κι ένας για τον δημόσιο τομέα. Οπως επισημαίνουν βέβαια στελέχη της κοινωνικής ασφάλισης, ακόμη και χωρίς τον δημόσιο τομέα, ο δείκτης εξέλιξης μισθών στον ιδιωτικό τομέα το 2024 θα ήταν σημαντικά υψηλότερος από τον δείκτη τιμών καταναλωτή, με αποτέλεσμα οι τελικές αυξήσεις να είναι σημαντικά υψηλότερες, ίσως και διπλάσιες από το 2,7%, πέριξ του οποίου εκτιμάται ότι θα κλείσει ο πληθωρισμός, ασκώντας πιέσεις στους ελεύθερους επαγγελματίες. Γεγονός που στην παρούσα φάση φαίνεται πως δεν αποτελεί επιλογή της ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας αλλά και του οικονομικού επιτελείου ευρύτερα. Είναι άλλωστε γνωστό ότι η συντριπτική πλειονότητα των μη μισθωτών ασφαλισμένων στον ΕΦΚΑ επιλέγει την πρώτη, χαμηλή ασφαλιστική κατηγορία, αγνοώντας ή παραγνωρίζοντας ότι αυτό θα έχει αρνητικές συνέπειες στο ύψος των μελλοντικών τους συντάξεων.

Για τον λόγο αυτό, ήδη στο υπουργείο Εργασίας εξετάζουν το ενδεχόμενο να μην εφαρμοστεί ο νέος τρόπος υπολογισμού των εισφορών από το νέο έτος, αλλά από το 2026, όταν θα έχουν γίνει και οι αναγκαίες οικονομετρικές ασκήσεις.
Ετσι, οι νέες εισφορές για κύρια σύνταξη, στις οποίες έχει προστεθεί και το ποσό που καταβάλλεται για υγειονομική περίθαλψη, θα εκκινούν από τα 244,25 ευρώ, αυξημένες κατά 6,43 ευρώ σε μηνιαία βάση, αν πρόκειται για την 1η και πλέον δημοφιλή ασφαλιστική κατηγορία. Αντίστοιχες θα είναι και οι αυξήσεις στις επόμενες κατηγορίες, με την 6η και υψηλότερη ασφαλιστική κατηγορία να διαμορφώνεται στα 659,39 ευρώ, από 642,06 ευρώ που είναι σήμερα. Την αύξηση των εισφορών κύριας ασφάλισης ακολουθούν και οι εισφορές υγείας, επικούρησης και εφάπαξ, όπου προβλέπεται.

Με βάση τον πληθωρισμό θα υπολογιστούν για το 2025 και οι συντάξιμες αποδοχές του 2024 για όσους ασφαλισμένους του ΕΦΚΑ επιλέξουν να συνταξιοδοτηθούν εντός του επόμενου έτους. Σχετικά με αυτούς, η εξέλιξη της μη εφαρμογής του νέου δείκτη μισθών δεν ανατρέπει τους σχεδιασμούς τους, αν και στο απώτερο μέλλον ο υπολογισμός των συντάξιμων αποδοχών με βάση την εξέλιξη των μισθών θα έχει θετικά αποτελέσματα στο τελικό ύψος της σύνταξής τους.