Ξεκίνησε στην Άρτα την Παρασκευή το απόγευμα το 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο επί θεμάτων Προσκυνηματικών Περιηγήσεων. Την έναρξη των εργασιών του συνεδρίου έκανε, παρουσία φορέων και εκπροσώπων Μητροπόλεων όλης της Ελλάδος, ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος, κ. Ιερώνυμος, ο οποίος έφτασε την Παρασκευή στην Άρτα για το σκοπό αυτό. Να τονίσουμε ότι το συνέδριο είναι τριήμερο και θα διαρκέσει μέχρι και την Κυριακή. Το συνέδριο ξεκίνησε με μεγάλη επιτυχία, ενώ αξίζει να επισημάνουμε ότι την προσοχή των παρευρισκομένων τράβηξε το αυστηρό και αιχμηρό βιντεοσκοπημένο μήνυμα του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, που εκτόξευσε πυρωμένα βέλη κατά της Ρωσικής Εκκλησίας, κατηγορώντας την ότι χρησιμοποιεί το θρησκευτικό τουρισμό ως εργαλείο εκκλησιαστικής πολιτικής στο χώρο της Ορθοδοξίας. Όπως ανέφερε μεταξύ άλλων ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος «Δυσκολευόμεθα να ασκήσουμε κριτική εις την προϊούσα τουριστικοποίηση της ιεράς αποδημίας, όταν βλέπουμε μια Ορθόδοξον Αυτοκέφαλον Εκκλησία να χρησιμοποιεί την ευσέβεια και τον ιερόν πόθο των πιστών της, ως μέσον ασκήσεως οικονομικής πιέσεως προς την Εκκλησίαν της Ελλάδος και τον ελληνικόν λαόν, λόγω της επισήμου αναγνωρίσεως της Ορθόδοξου Εκκλησίας της Ουκρανίας, όπως εργαλειοιποιήθη βεβαίως, από την Εκκλησία της Ρωσίας και το ιερότατο μυστήριο των μυστηρίων, η Θεία Ευχαριστία, με το αυτό πνεύμα κατά του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Είναι τραγικό η αγνή προσκυνηματική διάθεσις των πιστών, οι οποίοι ζουν την ορθόδοξον ευσέβεια και την πνευματικότητά των, σε ένα περιβάλλον εκκοσμικευμένον, αντιμέτωποι με τις συγχρόνους προκλήσεις και τας αλλοτριώσεις τας οποίας συνεπάγεται ο τεχνοκρατικός, οικονομοκεντρικός πολιτισμός μας και οι οποίοι αναμένουν από την Εκκλησία την ποιμαντική στήριξη, να γίνεται αντικείμενο εκμεταλλεύσεως προς επίτευξη αλλότριων προς το Ορθόδοξον Εκκλησιαστικόν ήθος στόχων και να προωθείται τοιουτοτρόπως εκ των έσω η εκκοσμίκευσις της Εκκλησίας».

Ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος, κ. Ιερώνυμος, μίλησε με τα καλύτερα λόγια για τους Ηπειρώτες, που όπως χαρακτηριστικά είπε ξεχωρίζουν για τα ιδεώδη τους και τις πνευματικές τους αξίες, επισημαίνοντας ότι στις δωρεές των Ηπειρωτών, στο αλτρουιστικό τους πνεύμα και την αλληλεγγύη τους, οφείλει η Ελλάδα την απελευθέρωσή της και την κοινωνικο- οικονομική της ανόρθωση. Ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος ανέφερε μεταξύ άλλων τα εξής: «Μέσα από τα συνέδρια προσκυνηματικού χαρακτήρα, όπως αυτό, αναδεικνύονται κοινοί τόποι που όμως έχουν γίνει μοναδικοί, μοναδικοί όχι γιατί εγώ τους είδα και τους ξεχώρισα, αλλά γιατί άλλοι πριν από εμένα έζησαν σε αυτούς και τους ξεχώρισε αυτούς τους τόπους η δική τους παρουσία. Τόποι που γαληνεύει η ψυχή μας όταν τους πλησιάζουμε. Η ανθρώπινη παρουσία δένεται μαζί τους και αναδύεται. Είναι αυτό που μπορούμε να χαρακτηρίσουμε ως προσκυνηματικό πνεύμα και στάση προσκυνηματική. Ακριβώς λοιπόν στην καλλιέργεια του προσκυνηματικού πνεύματος θα πρέπει να στρέφεται κάθε οργάνωση περιήγησης προσκυνηματικής. Οι τόποι που επισκεπτόμαστε είναι ιεροί. Όλη η Ελλάδα είναι ένας απέραντος ναός, ένα φιλόξενο σπίτι. Από το συνέδριο αυτό επιχειρείται να καθιερωθεί μια νέα μορφή συνεδρίου, αυτή των επί τόπου προσκυνηματικών επισκέψεων, όπως έγινε στην Ι.Μ. Νικοπόλεως και Πρεβέζης. Επιτρέψτε μου να σας καλωσορίσω στην Ήπειρο. Όσο ξερό και άγονο κι αν είναι το έδαφος της Ηπείρου, τόσο πλούσιο έχει φυτρώσει το δέντρο της ευεργεσίας, αλτρουισμού και της αλληλεγγύης. Οι Ηπειρώτες είναι οι μεγαλύτεροι ευεργέτες του έθνους και αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάμε ποτέ. Οι πλούσιες δωρεές τους σε δύσκολους καιρούς υπήρξαν καταλυτικές για την μόρφωση, τον πολιτισμό, τη διαπαιδαγώγηση, την απελευθέρωση της Ελλάδος και την κοινωνικο- οικονομική της ανόρθωση!».

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και ο λόγος που εκφώνησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Άρτης, κ. Καλλίνικος, ο οποίος ανέφερε τα εξής: «Με ιδιαίτερη χαρά και ικανοποίηση, ως Μητροπολίτης της ιστορικής Μητροπόλεως Άρτης, σας καλωσορίζω στην πόλη της Άρτας, στη διοργάνωση του Δ΄ Πανελληνίου Συνεδρίου Προσκυνηματικών Περιηγήσεων. Και είναι όντως μεγάλη η ικανοποίησή μου και η συγκίνησή μου, γιατί η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος και ο Μακαριώτατος Πρόεδρος αυτής, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος, εισήκουσε της αιτήσεώς μας και απεδέχθη το αίτημά μας, ώστε η διοργάνωση αυτού του Συνεδρίου με θέμα: Ήπειρος-Προσέγγιση στα Θρησκευτικά Μνημεία και τον Πολιτισμό της-Νέοι δρόμοι στους μοναδικούς προσκυνηματικούς προορισμούς της, να έχει ως κέντρο την έδρα της Μητροπόλεώς μας και εντεύθεν να εξακτινωθεί σε ολόκληρη την ευλογημένη γη της ευάνδρου Ηπείρου. Τους ευχαριστώ από καρδίας.

Ως ένας από τους Ιεράχες της Ηπείρου σας καλωσορίζω στην ευλογημένη της γη, με την μεγάλη ιστορία και παράδοση, από τους αρχαιοτάτους μέχρι και σήμερα χρόνους, με τα λαμπρά της μνημεία και τα κατάλοιπα των μικρών ή μεγαλύτερων θησαυρισμάτων της, την Ήπειρο με το πλούσιο και ποικίλο γεωφυσικό της περιβάλλον, το απαράμιλλο φυσικό της κάλλος, την ισχυρή παράδοση και την ιδιοπροσωπία του εθιμικού της πλούτου, την αρχοντιά των μεγάλων και μικρών οικισμών της με την ιδιότυπη αρχιτεκτονική και την εναρμονισμένη ένταξη στο φυσικό τους περιβάλλον, την Ήπειρο με την πλούσια παράδοση στα γράμματα και στις τέχνες, τη γενέθλια γη μεγάλων ευεργετών και λογίων, κληρικών και λαϊκών, του γένους μας, την Ήπειρο που πρωτοστάτησε με τους αυθεντικούς της ανθρώπους, επώνυμους και ανώνυμους, στους αγώνες για την ελευθερία και την εθνική μας υπόσταση.

Αποτελεί δε ιδιαίτερη ευλογία η διοργάνωση του Δ΄ αυτού Συνεδρίου στην Ήπειρο, μετά την έξοδό της από την πολύχρονη απομόνωση με την κατασκευή των δύο μεγάλων οδικών αξόνων, της Εγνατίας και της Ιόνιας οδού, που καθιστούν πλέον την περιοχή μας προσβάσιμη από την κεντρική και τη βόρεια Ελλάδα, αλλά και πυλώνα προς το βορρά και τη Δύση.

Ως Μητροπολίτης Άρτης σας καλωσορίζω στην πόλη της Άρτας με την μακραίωνη ιστορία της από την αρχαία Αμβρακία (6ο π. Χ. αι.), την πρωτεύουσα του κράτους της Ηπείρου και του βασιλιά Πύρρου, τη βυζαντινή πόλη και πρωτεύουσα των Κομνηνοδουκάδων και της βασίλισσας και οσίας μητρός ημών Θεοδώρας, τη γενέτειρα του μεγάλου οσίου και θεοφόρου πατρός ημών Μαξίμου του Γραικού του φωτιστού των Ρώσων, ο οποίος σε χαλεπούς καιρούς δια της θεοκινήτου διδασκαλίας και της αγιοπνευματικής του ζωής επανέφερε στην ορθή εκκλησιαστική τάξη και ζωή τους ομοδόξους αδελφούς μας, και στον περικαλλή ναό του οποίου τελείται η παρούσα σύναξις. Η βυζαντινή μας πόλη και η επαρχία μας έχει να επιδείξει ένα πλούτο βυζαντινών και μεταβυζαντινών, αλλά και νεώτερων θρησκευτικών μνημείων, με κορυφαίο και μοναδικό για την αρχιτεκτονική του δομή και το διάκοσμό του, την Παναγία την Παρηγορήτισσα, η οποία δυστυχώς στις μέρες μας, ως μη ώφειλε, είναι σχεδόν αποκεκομμένη από τη λειτουργική ζωή της Εκκλησίας μας. Ολόκληρη η επαρχία μας, από τα πεδινά μέχρι και τον ορεινό όγκο των Τζουμέρκων, είναι διάσπαρτη από μικρότερα η μεγαλύτερα χριστιανικά μνημεία, μοναστήρια και εκκλησίες, αλλά και ταπεινά ερημοκκλήσια επισκιασμένα από τη χάρη του Θεού. Τα μνημεία μας αυτά υπήρξαν τα πνευματικά καταφύγια των προγόνων μας σε δύσκολες εποχές και διασώζουν μέχρι σήμερα τη δύναμη να αντιπαλεύουν, με την ενεργή ή και τη σιωπηλή τους παρουσία, κάθε μορφής αλλοτρίωσης του γένους μας και να μεταγγίζουν αφειδώλευτα σε μας τους νεώτερους, σκοτισμένους εν πολλοίς από την ταραγμένη και υλόφρονα καθημερινότητα, την πνευματική τους αύρα και τη δύναμη για ζωή.

Η επίσκεψη και η περιήγηση στους χώρους αυτούς, πέρα από το θαυμασμό και τη μελέτη της τέχνης τους, όπως εκφράζεται στην ποικιλόμορφη αρχιτεκτονική τους υπόσταση, τη βυζαντινή και μεταβυζαντινή τους ζωγραφική και διακόσμηση, τον ξυλόγλυπτο πλούτο των τέμπλων και των προσκυνηταρίων τους, την τέχνη της αργυροχρυσοχοΐας των ιερών σκευών και κειμηλίων τους, - τέχνες που άνθισαν κατ’ εξοχήν στην Ήπειρο, - διαφυλάσσουν συνάμα ένα πλήθος και άλλων πνευματικών και καλλιτεχικών θησαυρισμάτων, άγια λείψανα οσίων και μαρτύρων, ιερές και άγιες εικόνες, μάρτυρες ικανοί της δημιουργικής και βαθείας πίστεως του λαού μας σε στιγμές πνευματικής εξάρσεως και ευλαβείας».